Op grond van de Europese detacheringsrichtlijn worden aan gedetacheerde werknemers in de Europese Unie bepaalde minimale arbeidsvoorwaarden toegekend. Zo is een buitenlandse (EU) werkgever, die werknemers laat werken in een andere lidstaat, gebonden aan de daar geldende regels op het gebied van bijvoorbeeld minimum loon, arbeidsomstandigheden etc. Deze richtlijn was in Nederland tot voor kort geïmplementeerd in de Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid (de “WAGA”).
Om beter te kunnen controleren of werkgevers de verplichtingen die voortvloeien uit de Detacheringsrichtlijn ook daadwerkelijk nakomen, is er een Europese handhavingsrichtlijn tot stand gekomen. Deze richtlijn is door de Nederlandse wetgever tezamen met de detacheringsrichtlijn geïmplementeerd in de nieuwe Wet arbeidsvoorwaarden gedetacheerde werknemers in de Europese Unie (de “WagwEU”). Deze wet is op 18 juni 2016 grotendeels in werking getreden en gelijktijdig is de WAGA ingetrokken.
De WagwEU vervangt dus in de eerste plaats de WAGA en bevat de minimum arbeidsvoorwaarden die een buitenlandse (EU) werkgever moet toepassen op zijn in Nederland gedetacheerde werknemers. Naast de harde kern van de arbeidsvoorwaarden (de Wet minimumloon en minimumvakantietoeslag, de Arbeidstijdenwet, de Algemene wet gelijke behandeling en de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs), gaat het om toepassing van onder andere de volgende regels::
- schriftelijke/elektronische opgave van loon;
- gelijke behandeling van mannen en vrouwen;
- het opzegverbod in geval van zwangerschap;
- de verwerving en opbouw van vakantiedagen; en
- de zorgplicht van de werkgever.
Als de betreffende werknemer in een sector gaat werken waar een algemeen verbindend verklaarde cao van toepassing is, zal bovendien rekening moeten worden gehouden met daaruit voortvloeiende maximale werktijden en minimale rusttijden, het geldende cao-loon, toeslagen voor onder andere overwerk en onregelmatige diensten en betaling van eindejaarsuitkeringen.
Nieuw zijn de handhavingsregels. Van deze nieuwe regels volgt hieronder een kort overzicht.
- De werkgever die een werknemer tijdelijk ter beschikking stelt om arbeid te verrichten in Nederland zal, indien Inspectie SZW (Ministerie Sociale Zekerheid en Werkgelegenheid) daarom vraagt, alle gegevens en inlichtingen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de Wet moeten verstrekken.
- De werkgever die een werknemer ter beschikking stelt moet gedurende de periode dat een werknemer gedetacheerd is een contactpersoon aanwijzen die zal fungeren als een aanspreekpunt voor Inspectie SZW.
- Op het moment dat een werkgever het voornemen heeft om een werknemer in Nederland te detacheren, is hij o.a. verplicht te melden om wie het gaat, waar de werknemer arbeid gaat verrichten en voor hoe lang.
- Op de werkplek, waar de gedetacheerde werknemer zijn werkzaamheden verricht moeten verschillende documenten aanwezig zijn, zoals een arbeidsovereenkomst, loonstroken en een werkurenoverzicht.
- In het geval van overtredingen kan er een bestuurlijke boete worden opgelegd.
De WagwEU is als gezegd van toepassing op de buitenlandse (EU) werkgevers die werknemers die normaal gesproken werk verrichten in een van de lidstaten, tijdelijk in Nederland willen detacheren.
Daarnaast is de WagwEU, zij het in beperktere mate, van toepassing op zelfstandigen. Dit geldt alleen voor zelfstandigen die werkzaam zijn in bij algemene maatregel van bestuur aangewezen “risicosectoren”. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan de bouw, schoonmaak, zorg en IT.
Overgangsrecht
Op 18 juni 2016 is nog niet de gehele WagwEU in werking getreden. De meldplicht als genoemd onder punt 3 zal pas in werking treden op het moment dat er een digitaal meldingssysteem is ontwikkeld. Tevens zal voor zelfstandigen de inlichtingenplicht, de beperkte verplichting om bepaalde documenten op de werkplek beschikbaar te hebben en de beperkte meldplicht pas op een later moment in werking treden. We houden u vanzelfsprekend op de hoogte.
