Op dit moment kunnen beide ouders in de eerste acht levensjaren van hun kind 26 keer de wekelijkse arbeidsduur aan ouderschapsverlof opnemen. Dit verlof is onbetaald, tenzij daar met de werkgever of in een cao andere afspraken over zijn gemaakt. Naar verwachting komt hier vanaf 2 augustus 2022 verandering in. De Eerste Kamer heeft op 12 oktober 2021 het wetsvoorstel voor de Wet betaald ouderschapsverlof aangenomen. Daarin is geregeld dat de overheid de eerste 9 weken van het ouderschapsverlof gaat betalen.
Achtergrond Wet betaald ouderschapsverlof
De Wet betaald ouderschapsverlof is het gevolg van aanpassingen van de Europese richtlijn 2019/1158. Deze richtlijn stelt een aantal minimumeisen voor kraamverlof, ouderschapsverlof en mantelzorgverlof voor lidstaten in de Europese Unie (EU).
Het doel van de richtlijn is het evenwicht tussen werk en privéleven en de gelijke behandeling van vrouwen en mannen te verwezenlijken door de arbeidsparticipatie van vrouwen te bevorderen en door het verschil tussen vrouwen en mannen met betrekking tot inkomsten en loon weg te nemen.
Eén van de (minimum)eisen in de richtlijn die lidstaten moeten doorvoeren is het recht van werknemers op twee maanden betaald ouderschapsverlof. De EU beoogt hiermee met name vaders te stimuleren om ouderschapsverlof op te nemen. Verwacht wordt dat dit de re-integratie van moeders op de arbeidsmarkt na hun verlofperiode bevordert en vergemakkelijkt.
Het implementeren van de Wet betaald ouderschapsverlof is dus voor Nederland noodzakelijk om te voldoen aan de in de richtlijn gestelde minimumeis.
Hoogte uitkering tijdens ouderschapsverlof
Ouders kunnen vanaf 2 augustus 2022 gebruik maken van de betaalde ouderschapsverlofregeling. Het ouderschapsverlof wordt betaald door middel van een uitkering van UWV.
In het wetsvoorstel staat op dit moment nog dat de uitkering 50% zal bedragen van het dagloon van een werknemer, gemaximeerd op 50% van het maximum dagloon (in 2021 is het maximum dagloon € 225,57 bruto, vijftig procent hiervan is dus
€ 112,73 bruto), wat neerkomt op een maximale uitkering van € 2.453,– bruto per maand. Het is nog niet duidelijk hoe de uitkering bij UWV kan worden aangevraagd.
Recent is er in de Tweede Kamer een motie aangenomen met het voorstel om de uitkering van 50% te verhogen naar 70%. Het is de verwachting dat deze verhoging zal worden doorgevoerd.
Werkgevers hoeven dus geen loon door te betalen gedurende het verlof. Wel kunnen er aanvullende regels staan in een cao. Daarnaast kunnen werkgevers zelf besluiten om het loon aan te vullen tot 100%.
Opnemen verlof
Onder de huidige ouderschapsverlofregeling mogen werknemers zelf bepalen hoe ze het ouderschapsverlof verdelen en opnemen. De uren mogen ook gespreid worden opgenomen, als dit maar gebeurt voor het achtste levensjaar van het kind.
Ook het betaalde ouderschapsverlof mag flexibel worden opgenomen. De eerste negen weken van het verlof zijn alleen betaald indien deze weken in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen, of binnen 12 maanden na opname van het kind in het gezin, als het om een adoptie- of pleegkind gaat en het kind nog geen acht jaar is. Verlof dat niet in het eerste jaar wordt opgenomen, wordt toegevoegd aan de overige 17 weken ouderschapsverlof en kan later – onbetaald – worden opgenomen tot het achtste levensjaar van het kind.
Aanvragen verlof
Werknemers moeten het verlof schriftelijk aanvragen ten minste twee maanden voordat zij het verlof willen opnemen. Werkgevers mogen het verlof in principe niet weigeren.
Ook ouders die vóór invoering van de wet een kind krijgen, kunnen gebruik maken van de betaald ouderschapsverlofregeling, mits het kind op het moment dat de wet ingaat jonger dan 1 jaar is. Ook moeten de ouders op dat moment werknemer zijn en nog niet het volledige recht (26 maal de arbeidsuur per week) op ouderschapsverlof hebben opgenomen.
Toekomst in Nederland
Zoals aangegeven is het de verwachting dat de wet op 2 augustus 2022 in werking zal treden. Mogelijk zal tussentijds nog bekend worden gemaakt dat de uitkering die ouders kunnen aanvragen voor het opnemen van dit verlof, verhoogd zal worden.
We zullen u op de hoogte houden van de ontwikkelingen. Voor vragen over deze – of andere – verlofregelingen kunt u altijd contact met ons opnemen.
