Op dit moment kunnen beide ouders in de eerste acht levensjaren van hun kind 26 keer de wekelijkse arbeidsduur aan ouderschapsverlof opnemen. Dit verlof is onbetaald, tenzij daar met de werkgever of in een cao andere afspraken over zijn gemaakt. Hier komt vanaf 2 augustus 2022 verandering in, omdat dan de Wet betaald ouderschapsverlof in werking treedt. In deze wet is geregeld dat werknemers ouderschapsverlof kunnen opnemen voor maximaal 9 keer de wekelijkse arbeidsduur en tijdens dat verlof recht hebben op een uitkering.
Achtergrond Wet betaald ouderschapsverlof
De Wet betaald ouderschapsverlof is het gevolg van aanpassingen van de Europese richtlijn 2019/1158. Deze richtlijn stelt een aantal minimumeisen voor kraamverlof, ouderschapsverlof en mantelzorgverlof voor lidstaten in de Europese Unie (EU).
Het doel van de richtlijn is het evenwicht tussen werk en privéleven en de gelijke behandeling van vrouwen en mannen te verwezenlijken door de arbeidsparticipatie van vrouwen te bevorderen en door het verschil tussen vrouwen en mannen met betrekking tot inkomsten en loon weg te nemen.
Eén van de (minimum)eisen in de richtlijn die lidstaten moeten doorvoeren is het recht van werknemers op twee maanden betaald ouderschapsverlof. De EU beoogt hiermee met name vaders te stimuleren om ouderschapsverlof op te nemen. Verwacht wordt dat dit de re-integratie van moeders op de arbeidsmarkt na hun verlofperiode bevordert en vergemakkelijkt.
Het implementeren van de Wet betaald ouderschapsverlof is dus voor Nederland noodzakelijk om te voldoen aan de in de richtlijn gestelde minimumeis.
Hoogte uitkering tijdens ouderschapsverlof
Ouders kunnen vanaf 2 augustus 2022 gebruik maken van de betaalde ouderschapsverlofregeling. Het ouderschapsverlof wordt betaald door middel van een uitkering van UWV.
De uitkering zal 70% van het dagloon van een werknemer bedragen, gemaximeerd op 70% van het maximum dagloon (momenteel is het maximum dagloon € 228,76 bruto, 70% hiervan is dus € 160,13 bruto), wat neerkomt op een maximale uitkering van € 3.482,87 bruto per maand. De uitkering kan vanaf 2 augustus 2022 door de werkgever worden aangevraagd via de Verzuimmelder in het UWV-werkgeversportaal, Digipoort of het formulier ‘Aanvragen WAZO uitkering’ op de UWV-website.
Werkgevers hoeven dus in beginsel geen loon door te betalen gedurende het ouderschapsverlof. Wel kunnen er aanvullende regels staan in een cao. Daarnaast kunnen werkgevers zelf besluiten om het loon aan te vullen tot 100%.
Opnemen verlof
Onder de huidige ouderschapsverlofregeling mogen werknemers zelf bepalen hoe ze het ouderschapsverlof verdelen en opnemen. De uren mogen ook gespreid worden opgenomen, als dit maar gebeurt voor het achtste levensjaar van het kind.
Ook het betaalde ouderschapsverlof mag flexibel worden opgenomen. Het recht op een uitkering bestaat echter alleen als het verlof in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen, of binnen 12 maanden na opname van het kind in het gezin, als het om een adoptie- of pleegkind gaat en het kind nog geen acht jaar is. Verlof dat niet in het eerste jaar wordt opgenomen, wordt toegevoegd aan de resterende 17 weken ouderschapsverlof en kan later – onbetaald – worden opgenomen tot het achtste levensjaar van het kind.
Aanvragen verlof
Werknemers moeten het verlof schriftelijk aanvragen ten minste twee maanden voordat zij het verlof willen opnemen. Werkgevers mogen het verlof in principe niet weigeren.
Ook ouders die vóór invoering van de wet een kind krijgen, kunnen gebruik maken van de betaald ouderschapsverlofregeling, mits het kind op het moment dat de wet ingaat jonger dan 1 jaar is. Ook moeten de ouders op dat moment werknemer zijn en nog niet het volledige recht (26 maal de arbeidsduur per week) op ouderschapsverlof hebben opgenomen.
Overzicht verlofregelingen in Nederland
Naast de betaalde ouderschapsverlofregeling, kennen we in Nederland nog meer verlofregelingen voor (aanstaande) ouders. Voor het gemak hebben we de regelingen hieronder opgesomd:
| Verlof | Voor wie | Duur | Betaald/onbetaald |
| Zwangerschaps- en bevallingsverlof | Moeders | Minimaal 10 weken bevallingsverlof en 6 weken zwangerschapsverlof (ongebruikt zwangerschapsverlof mag worden opgeteld bij het bevallingsverlof, bij meerlingen geldt aanvullend verlof) | 100% van het (maximum)dagloon betaald door werkgever met compensatie van UWV |
| Geboorteverlof | Partners | 5 dagen | 100% betaald door de werkgever |
| Aanvullend geboorteverlof | Partners | 5 weken in het eerste half jaar na de geboorte van het kind | 70% van het (maximum)dagloon betaald door UWV |
| Ouderschapsverlof | Beide ouders | Maximaal 9 weken in het eerste jaar na de geboorte van het kind of binnen 12 maanden na opname van het kind in het gezin | 70% van het (maximum)dagloon betaald door UWV |
| Ouderschapsverlof | Beide ouders | Maximaal 26 weken (minus het opgenomen betaalde ouderschapsverlof) tot het achtste jaar van het kind | Onbetaald (tenzij andere afspraken zijn gemaakt in de arbeidsovereenkomst en/of cao. |
Zoals aangegeven zal de wet op 2 augustus 2022 in werking treden.
