Vanwege de naoorlogse geboortegolf in 1946 hebben meer Nederlanders dan ooit in 2011 de 65- jarige leeftijd bereikt. De logica dicteert dat vanwege het hoge aantal geboortes in de periode 1947-1952 Nederland de komende jaren geconfronteerd zal blijven met een groot aantal mensen dat 65 wordt. Wat gebeurt er met de arbeidsovereenkomsten van al deze mensen? Worden die automatisch (van rechtswege) beëindigd bij het bereiken van de leeftijd van 65, dan wel de voor hun geldende pensioengerechtigde leeftijd? Volgens de kort geding rechter te Utrecht is dit niet zomaar het geval.
Het ging om een werknemer die op 1 september 2011 de leeftijd van 65 bereikte. Zijn werkgever stelde zich op het standpunt dat zijn arbeidsovereenkomst op die datum automatisch was beëindigd vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Om die reden werd de werknemer de toegang tot zijn werk ontzegd en ook zijn loon werd stopgezet. De werknemer was het hier niet mee eens en had bovendien eerder te kennen gegeven door te willen werken.
Voor de rechter betoogde de werkgever dat de arbeidsovereenkomst op 1 september 2011 was geëindigd aangezien in het bij de indiensttreding aan de werknemer ter hand gestelde arbeidsvoorwaardenreglement stond dat deze van rechtswege zou eindigen bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd en de werknemer van de andere faciliteiten die daarin werden geboden (ook) gebruik zou hebben gemaakt. Om deze reden zou hij met de inhoud van het reglement akkoord zijn gegaan. In de tweede plaats volgde uit een volgens de werkgever destijds toepasselijke cao dat de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de leeftijd van 65 zou eindigen. Ten derde was het eindigen van het dienstverband bij 65 jaar vast bedrijfsbeleid, aldus de werkgever. Tot slot had de Hoge Raad in een arrest in 1995 bepaald dat “een dienstbetrekking in het algemeen eindigt bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd”.
De rechter oordeelde vervolgens dat nergens in de arbeidsovereenkomst van de werknemer was opgenomen dat zijn arbeidsovereenkomst zou eindigen bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd en dat de cao niet meer ter zake deed vanwege het verstrijken van de geldigheidsduur. Ook volgde nergens uit dat het arbeidsvoorwaardenreglement deel uitmaakte van de arbeidsovereenkomst aangezien partijen dit nooit uitdrukkelijk overeen waren gekomen. Het enkel ter hand stellen was volgens de rechter onvoldoende en ook als vast zou komen te staan dat de werknemer inderdaad gebruik had gemaakt van de faciliteiten die het reglement bood, dan zou dat onvoldoende zijn om (ook) een akkoord met betrekking tot het ontslag op de 65-jarige leeftijd aan te nemen. Kortom, volgens de rechter bleek nergens uit dat de werknemer akkoord was gegaan met een ontslag op zijn 65e.
Over de uitspraak van de Hoge Raad merkte de rechter op dat deze over een andere situatie ging waarbij de vraag centraal stond of een tussen partijen overeengekomen bepaling dat de arbeidsovereenkomst bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd zou worden beëindigd, leeftijdsdiscriminatie was of niet (dit bleek niet het geval te zijn). Uit dit arrest kan volgens de rechter (terecht) niet worden afgeleid dat de Hoge Raad van oordeel is dat een arbeidsovereenkomst zomaar eindigt als de werknemer 65 jaar wordt indien dit niet eerder overeen is gekomen.
Tot slot verwierp de rechter ook het beroep van de werkgever op wat gebruikelijk zou zijn binnen zijn onderneming aangezien er niet aan voorbij kon worden gegaan wat buiten de onderneming gebruikelijk is. Op dit moment is dat, mede onder invloed van de verhoging van de AOW leeftijd, langer doorwerken.
De kort geding rechter oordeelde aldus dat de arbeidsovereenkomst niet automatisch was geëindigd bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd en dat de werknemer dus weer moest worden toegelaten tot zijn werk.
De bovenstaande uitspraak onderschrijft daarmee het belang van duidelijke schriftelijke afspraken tussen werkgever en werknemer met betrekking tot de beëindiging van het dienstverband bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Indien partijen dit niet expliciet zijn overeengekomen (in de arbeidsovereenkomst, arbeidsvoorwaarden, cao, anderszins) dan eindigt de arbeidsovereenkomst niet automatisch bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd. Voor werkgevers is het dus van groot belang goed op te letten wat hierover is afgesproken met de oudere werknemers en, waar nodig, hier alsnog duidelijke afspraken over te maken.
“dit nieuwsbericht is in geredigeerde vorm eerder gepubliceerd in het Financieel Dagblad d.d. 26 april 2012”
