Wij schreven er al eerder over op onze website (“De turboliquidatie aan banden”), maar op 15 november a.s. is het zover: dan treedt de Tijdelijke Wet Transparantie Turboliquidatie in werking. Vanaf die datum zal het ontbinden van een onderneming zonder vereffening, de zogenoemde ‘turboliquidatie’, gepaard gaan met potentieel vérgaande informatieverplichtingen van het bestuur. Op straffe van een bestuursverbod of – erger – gevangenisstraf.
Hoe zat het ook alweer?
Op grond van artikel 2:19 van het Burgerlijk Wetboek kan een rechtspersoon worden ontbonden door een besluit van de aandeelhouders en direct uit het handelsregister van de KvK worden uitgeschreven als er geen bezittingen zijn. De onderneming houdt dan dus direct op te bestaan. Er wordt geen vereffenaar aangesteld. Er vindt dus ook géén controle plaats of alle schuldeisers betaald zijn en – als dat niet het geval is – of er toch vermogen aanwezig is (of was) om deze schuldeisers te betalen.
Deze ‘turboliquidatie’ was vooral bedoeld om lege bv’s op te ruimen, maar wordt op grote schaal misbruikt om het faillissement te omzeilen; vennootschappen worden eenvoudigweg ontbonden en uitgeschreven met achterlating van schulden, aangezien bestuurders toch geen enkele verantwoording hoeven af te leggen en ook niemand hoeven te informeren over de ontbinding. Schuldeisers kunnen hier weinig tegen beginnen. In 2022 verdwenen 46.579 ondernemingen langs deze weg, zo blijkt uit cijfers van de KvK.
Nieuwe verantwoordings- en bekendmakingsplicht
Aan deze praktijk moest een einde komen, zo vond de wetgever. Daarom wordt het onder de nieuwe wet vanaf 15 november a.s. voor het bestuur verplicht binnen veertien dagen na ontbinding de volgende documenten bij de KvK te deponeren:
- een balans en een staat van baten en lasten over het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden en het voorgaande boekjaar als er op het moment van ontbinding over dat jaar nog geen jaarrekening openbaar is gemaakt;
- een beschrijving van:
- de oorzaak van het ontbreken van baten op het tijdstip van de ontbinding;
- indien aan de orde, de wijze waarop de baten van de rechtspersoon te gelde zijn gemaakt en de opbrengsten zijn verdeeld; en
- indien aan de orde, de redenen waarom een schuldeiser of schuldeisers geheel of gedeeltelijk onbetaald zijn gebleven, en
- de jaarrekeningen over de boekjaren die vooraf zijn gegaan aan het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden (als dat nog niet was gebeurd).
Daarnaast moet het bestuur alle schuldeisers schriftelijk van de ontbinding op de hoogte stellen. Het niet voldoen aan deze verplichtingen is een economisch delict, waarop een boete en zelfs een gevangenisstraf staat van maximaal 6 maanden!
Bovendien kan, als aan deze verplichtingen niet is voldaan en schuldeisers onbetaald zijn gebleven, het OM een bestuursverbod aan de desbetreffende bestuurders laten opleggen.
Effectief?
Goedwillende bestuurders die een lege BV willen ‘turboliquideren’, moeten zich dus realiseren dat dit binnenkort niet meer zo gemakkelijk gaat en dat er een aardige papierwinkel moet worden opgetuigd om een en ander volgens de wet te laten verlopen.
Maar helpt de nieuwe wet om misbruik te voorkomen? Volgens experts is die kans klein. “Juristen: extra transparantie voorkomt plof-bv’s niet” kopte het FD onlangs en citeert verschillende juristen die concluderen dat “de deponeringsplicht eerder een ballast is voor de eerlijke ondernemer, terwijl de fraudeur nog altijd vrij eenvoudig met de noorderzon kan verdwijnen.”
Conclusie
Ruim nú uw lege, ongebruikte vennootschappen op. Na 15 november a.s. is het ontbinden en uitschrijven van deze vennootschappen omgeven door red tape.
